Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF), Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, tarım, gıda ve içecek sektörünün ocak-mart 2024 dönemi ihracatını açıkladı. Rapora göre, sektörün ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla %1,46 düşüşle 7,1 milyar dolara geriledi. Bu düşüşe rağmen, mart ayı ihracatı %2,62 artışla 2,42 milyar dolar olarak gerçekleşti. İthalat ise aynı dönemde %19,48 artarak 5,8 milyar dolara yükseldi. Ancak sektör, ilk çeyrekte 1,29 milyar dolar dış ticaret fazlası vermeye devam etti. Birim ihracat değeri ise ton başına 1266 dolar olarak kaydedildi, bu da geçen yıla göre %2,26'lık bir artışı gösteriyor. Bu durum, sektörün daha yüksek katma değerli ürünlere odaklanmasının bir göstergesi olabilir. Sektörün genel performansı, küresel ekonomik dalgalanmalar ve değişen piyasa koşulları dikkate alındığında değerlendirilmelidir.

En Çok İhraç Edilen Ürünler

Ocak-mart döneminde en çok ihracat yapılan ürünler arasında 395,6 milyon dolarla fındık içi ilk sırada yer alırken, onu 269,8 milyon dolarla rafine ayçiçeği yağı ve 233,5 milyon dolarla buğday unu takip etti. Fındık içi ihracatında %9,32, ayçiçeği yağında %24,18'lik bir artış gözlenirken, buğday unu ihracatında ise %39,74'lük bir düşüş yaşandı. Bu düşüşün nedenleri arasında küresel buğday piyasalarındaki dalgalanmalar ve rekabetçi fiyatlar yer alabilir. Sektörün geleceği için, ihracat çeşitliliğini artırmak ve yeni pazarlara odaklanmak önem taşımaktadır. Ürün çeşitliliğinin artırılması ve değer zincirinde yukarı doğru hareket edilmesi, sektörün rekabet gücünü artıracaktır.

Sektörlere Göre İhracat ve İthalat

İlk çeyrekte en yüksek ihracatı 804 milyon dolarla şeker ve şekerli mamuller sektörü gerçekleştirdi. Sektörü 688 milyon dolarla sert kabuklu meyveler, 636 milyon dolarla yaş meyve, 545 milyon dolarla bitkisel yağ ve 428 milyon dolarla balıkçılık ve su ürünleri takip etti. İthalatta ise 1,35 milyar dolarla hayvan yemi sektörü öne çıktı. Hayvan yemini 1,07 milyar dolarla bitkisel yağ, 646 milyon dolarla kakao ve çikolata, 545 milyon dolarla canlı hayvan ve 253 milyon dolarla kahve, çay ve baharat takip etti. Bu veriler, Türkiye'nin tarım ve gıda sektöründe hem ihracatta hem de ithalatta önemli bir oyuncu olduğunu göstermektedir.

İhracat ve İthalat Yapılan Ülkeler

Türkiye'nin tarım, gıda ve içecek sektörünün en büyük ihracat pazarı 850 milyon dolarla Irak oldu. Irak'ı 519,1 milyon dolarla Almanya ve 458,1 milyon dolarla ABD izledi. İhracat Irak'ta %7,34 azalırken, Almanya'da %1,48 ve ABD'de %9,63 arttı. İthalatta ise Rusya 720,6 milyon dolarla birinci sırada yer alırken, onu 538,5 milyon dolarla Brezilya ve 523,5 milyon dolarla ABD takip etti. Bu veriler, Türkiye'nin ihracat ve ithalat stratejilerini şekillendirmede önemli rol oynayacaktır. Yeni pazarlara açılma ve mevcut pazarlardaki rekabet gücünü artırma stratejileri geliştirilmelidir.